ستون فقرات که نقش مهمی در شکل ظاهری انسان دارد و شبیه S انگلیسی است تشکیل شده از 24 دیسک استخوانی به نام مهره یا ساکروم است.
زمانی که استخوان ها دچار تغییر می شوند، بر نخاع یا اعصاب فشار وارد می کنند که سبب درد در این ناحیه می شود.این امر سبب اختلال در کارهای کوچک روزمره نیز می شود و ممکن است حتی فرد از انجام حرکت های ساده نیز ناتوان بماند.
گفته می شود که شیوه درمان هر یک از بیماری های ستون فقرات می تواند متفاوت باشد به طوری که در برخی موارد ممکن است نیاز به جراحی هم باشد.
برخی از این مشکلات باعث تغییر در ساختار ستون فقرات می شوند که سبب آسیب رسیدن به قسمت مهره و بافت اطراف آن می شود. به عنوان نمونه می توان به عفونت ها، تومورها و صدماتی که به این ناحیه وارد می شوند اشاره کرد.
در این مقاله ما قصد داریم تا به برخی از شایع ترین بیماری ها و روش های درمان آن اشاره کنیم. در نظر داشته باشید که روش های درمانی ذکر شده به طور کلی و عمومی هستند و برای درمان کامل باید به پزشک متخصص مراجعه کنید.
انحنای ستون فقرات
در حالت کلی شکل ستون فقرات انسان شبیه به S انگلیسی است. زمانی که از پشت شخصی ستون فقرات او را نگاه می کنیم، آن را باید درست در وسط کمر مشاهده کنیم در غیر این صورت وضعیت او طبیعی نیست.
زمانی که این قسمت دچار ناهنجاری هایی شود حالت طبیعی آن از بین می رود. به طور کلی انحنای ستون فقرات به بخش اصلی تقسیم می شود که عبارت است از: لوردوز، کیفوز و اسکولیوز.
در لوردوز، ستون فقرات فرد آسیب دیده به طور چشمگیری به داخل خم می گردد در حالی که در کیفوز، گرد شدن قسمت بالایی کمر شایع است. در اسکولیوز نیز فرد بیمار دارای انحنای C شکل در پشت بدن است.
علت آن چیست؟
یکی از شایع ترین دلایلی که باعث انحنای ستون فقرات می شود، اختلال در رشد استخوان هاست. علت دیگر این بیماری می تواند مهره ای باشد که اغلب در ناحیه پایین کمر دچار لغزش به سمت جلو می شود.
از دیگر دلایل آن می توان به پوکی استخوان، اضافه وزن بیش از حد و چاقی، رشد تومور و عفونت های ستون فقرات اشاره کرد.
روش های درمان آن چیست؟
برای درمان این بیماری، ابتدا باید نوع اختلال و شدت آن بررسی شود. در حالتی که شدت انحنا خفیف باشد، می توان آن را با استفاده از دارو و ورزش درمان کرد در حالی که در موارد شدید، نیاز به عمل جراحی می باشد.
به گفته متخصصان، استفاده از پشت بند، دارو، کاهش وزن و عمل جراحی می تواند به درمان آن کمک کند.
استفاده از دارو برای کاهش درد و التهاب توصیه می شود و در برخی موارد که نیاز به جراحی باشد، چند جلسه فیزیوتراپی به فرد بیمار تجویز می شود تا انعطاف پذیری بدن در حالت نرمال حفظ شود.
درد در انتهای ستون فقرات
درد انتهای ستون فقرات که با نام «درد دنبالچه» نیز شناخته می شود، دردی است که در ناحیه داخلی یا اطراف ساختار استخوانی قسمت پایینی ستون فقرات فرد بیمار احساس می شود.
علت آن چیست؟
یکی از دلایل درد انتهای ستون فقرات می تواند به خاطر آسیب دنبالچه در موقع افتادن بر زمین باشد. نشستن های طولانی بر روی یک سطح تخت نیز می تواند از دلایل دیگر آن باشد. به اعتقاد برخی از پزشکان، تغییر در مفاصل که در بیماری آرتریت(التهاب مفصل) شایع است، می تواند سبب این درد در بیمار شود.
روش های درمان آن چیست؟
درد دنبالچه در اکثر مواقع در عرض چند ماه با اصلاح طرز نشستن و ایستادن بهبود می یابد اما اگر این درد در طولانی مدت همچنان ادامه داشته باشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند. پزشک در ابتدا برای بررسی تغییرات مفصلی، تصویر برداری را به فرد تجویز می کند بعد از آن بیمار با فیزیوتراپی می تواند درمان خود را کامل کند. در طول درمان برای کاهش درد، دارو نیز تجویز می شود.
گفتنی است که اگر درمان های فوق بر بیمار موثر واقع نشود، عمل جراحی آخرین راهی است که می تواند به بیمار توصیه شود.
کیست ستون فقرات
یکی دیگر از بیماری های شایع در ستون فقرات، کیست است. این بیماری سبب ایجاد کمر درد در بیمار می شود. کیست های خوش خیم مانند تومور ها خطرناک نیستند اما می توانند فرد را آزار دهند. گاهی کیست می تواند سال ها در بدن باقی بماند بدون اینکه کسی متوجه آن شود.
این نوع کیست ها اگر بیش از حد بزرگ شوند، موجب تنگی نخاع و فشار به ریشه های عصبی در فرد آسیب دیده می شوند.
علت آن چیست؟
تاکنون علت دقیق این ضایعه شناخته نشده است اما پزشکان معتقدند که اصطکاک بین مهره ها در مدت طولانی می تواند باعث به وجود آمدن آن شود. به همین دلیل کیست ها اغلب در افراد بالای 50 سال مشاهده می شود.
فرسایش مفاصل با افزایش سن شروع می شود که بدن در پاسخ به آن مایعی به نام «سینوویال» تولید می کند، این ماده که بیشتر شبیه به یک ژل است، کار روغن کاری در مفاصل را به عهده دارد. اگر این مایع بیش از حد طبیعی تولید شود سبب ایجاد کیست در بدن می شود.
از علائم اولیه کیست در بدن می توان به کمر درد و گزگز کردن اشاره کرد.
روش های درمان آن چیست؟
اگر کیست دارای علائم آزار دهنده نباشد و مشکل خاصی برای فرد ایجاد نکند، معمولا پزشک توصیه می کند که از هرگونه دست کاری و درمان غیر ضرور خودداری شود اما در صورتی که کیست باعث آزار فرد شود، پزشک درمان با جراحی را توصیه می کند. با این وجود، بهتر است بدانید بسیاری از کیست های موجود در بدن خطرناک نیستند و گاهی اوقات به خودی خود از بین می روند و به درمان نیازی ندارند.
