آنغوزه (انگوزه) یا هنگ گیاهی است که در مناطق خشک و کوه های افغانستان، ایران و هند رشد میکند. گل های چتری زرد دارد و ساقه ای ضخیم و گوشتی دارد. میوه آن بیضی شکل و به رنگ قهوه ای است. از ساقه آنغوزه صمغی استخراج می شود که مزه گس و تند دارد و بوی نامطبوعی دارد. این گیاه طعمی شبیه پیاز و سیر دارد. بخش دارویی آنغوزه از صمغ آن بدست می آید.
خواص آنغوزه
تحقیقات روی خواص این گیاه به صورت جدی انجام نشده اما خواص بسیاری به آن نسبت داده شده است از جمله:
حاوی آنتی‌اکسیدان
صمغ آنغوزه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند تانن ها و فلاونوئید هاست. آنتی اکسیدان ها ترکیباتی هستند که از بدن در برابر التهاب مزمن، بیماری قلبی، سرطان و دیابت نوع ۲ محفاظت می کنند.
کمک به هضم غذا
از صمغ آنغوزه برای درمان سوء هاضمه استفاده می شود. در یکی از تحقیقات که روی 43 بیمار به مدت یک ماه انجام شد ثابت شد، بیمارانی که کپسول 205 میلی گرمی آنغوزه را هر 12 ساعت مصرف کردند بهبود قابل توجهی در هضم و نفخ داشتند.
مطالعات نشان داده که صمغ این گیاه از طریق افزایش فعالیت آنزیم های گوارشی باعث تقویت هضم می شود. ادویه آنغوزه باعث جلوگیری یا کاهش نفخ می شود.
بهبود سندروم روده تحریک‌پذیر IBS
سندروم روده تحریک‌پذیر یا IBS بیماری گوارشی با علائم درد در ناحیه شکم، نفخ و گاز، یبوست، اسهال یا هر دو مشخص می‌شود. صمغ آنغوزه باعث کاهش علائم این بیماری می شود.
اثرات ضدمیکروبی
صمغ آنغوزه دارای اثرات ضدباکتریایی، ضدقارچی است. مطالعات نشان داده که صمغ این گیاه در برابر عوامل بیماری‌زا همچون گونه‌های مختلف باکتری استرپتوکوکوس دارای اثرات محافظتی است.
کاهش فشار خون
صمغ آنغوزه با شل کردن رگ های خونی باعث کاهش فشار خون می شود. البته تحقیقات در این زمینه تاکنون تست انسانی نداشته و محدود به آزمایشات حیوانی است.
اثرات ضدسرطانی
صمغ آنغوزه می تواند باعث توقف رشد سلول‌های سرطانی خصوصا سرطان سینه و کبد شود.
سلامت مغز
مطالعات حیوانی نشان داده شده است که صمغ این گیاه دارای اثرات محافظتی نسبت به آسیب های عصبی در مغز است و احتمال ضعف حافظه را کمتر می کند.
دیگر خواص آنغوزه
کاهش علائم آسم
کنترل دیابت
درمان یبوست
حمله‌های هیستری
هضم غذا
خاصیت آنتی بیوتیکی
درمان عفونت‌های قارچی معده
درمان کزاز، یرقان
مسکن درد گوش
تقویت بینایی
عوارض مصرف آنغوزه
مصرف این گیاه عوارضی هم به دنبال دارد. مطالعات آزمایشگاهی نشان داده که مصرف بیش از حد آن منجر به اسهال، استرس، سردرد و ورم دهان می شود. با رقیق کردن خون توصیه می شود که قبل و بعد از جراحی مصرف نشود. برای بیماران صرعی و عفونت دستگاه گوارش نیز توصیه نمی شود.
آنغوزه به چه شکلی مصرف می شود؟
این گیاه به شکل پودر، روغن و ادویه برای مصارف آشپزخانه استفاده می شود. صمغ آن را می توانید همراه با آب یا عسل استفاده کنید.
آنغوزه در افغانستان
گیاه آنغوزه در شرایط سخت کشت، در شرایط کم آبی و نواحی کوهستانی رشد می کند. مردم مناطق مرکزی افغانستان این گیاه را به صورت تجاری کشت می کنند. کشت آن هزینه و زحمت زیادی نمی طلبد و کشت آن برای کشاورزان عاید خوبی دارد و معمولا به صورت تجاری کشت می شود و به سایر کشورها صادر می شود. کشت تا برداشت آن بین 3 الی 4 سال طول می کشد و این گیاه 20 تا 30 سال عمر می کند. کشاورزان از هر بوته بارها صمغ جمع آوری می کنند. گیاه آنغوزه ۲۰ تا ۳۰ سال عمر میکند و هر سال باغداران از هر بوته آن۱۰ الی ۲۰ بار شیره جمع‌آوری می‌کنند. در افغانستان این گیاه نسبت به دیگر محصولات کشاورزی سود بیشتری دارد و درآمد بالایی برای دهقانان دارند. صمغ آن به هند، پاکستان، بنگلادش برای مصارف دارویی صادر می شود.
