طاهر زهیر کیست و چگونه تسلیم ط-البان شد؟

طاهر زهیر، یکی از مقامات ارشد دولت سابق افغانستان، پنج‌شنبه، ۱۱ ثور با پادرمیانی کریم خلیلی در دره‌صوف ولایت سمنگان تسلیم امارت اسلامی (ط-البان) شد.

محمد طاهر زهیر کیست؟

طاهر زهیر در دره‌صوف در ولایت سمنگان متولد شده است. او در رشته علوم اسلامی تحصیل کرده و در اواخر سال ۲۰۰۱، در حزب وحدت اسلامی افغانستان به رهبری کریم خلیلی فعالیت خود را آغاز کرد. طاهر زهیر، با پیروزی در انتخابات پارلمان در سال 1389، وارد فعالیت سیاسی شد و یک دور به عنوان نماینده مردم سمنگان در مجلس نمایندگان افغانستان خدمت کرد. او در ۱۳۹۴ از سوی اشرف غنی رئیس جمهوری وقت به مسند والی بامیان گمارده شد و 5 سال در این پست فعالیت داشت. پس از آن توسط اشرف غنی به عنوان وزیر اطلاعات و فرهنگ انتخاب شد. در ماه‌های آخر حاکمیت اشرف غنی در مسند استانداری بامیان گماشته شد. زهیر به خاطر نفوذ اجتماعی و تجربه‌ 5 ساله در بامیان با مدیریت چندین عملیات کهمرد و سیغان را که به تصرف طالبان درآمده بودند از تسلط این گروه خارج کرد.
در شرایطی که نیروهای امنیتی دولت اشرف غنی به تجهیزات و امکانات کافی در جنگ با گروه طالبان دسترسی نداشتند، زهیر با راه‌ندازی کارزارهای مردمی برای سربازان مواد غذایی و تجهیزات فراهم کرد. او زنان و خانواده‌های بامیان را تشویق کرد تا در حد توان به مدافعان کمک کنند.
با سقوط کابل در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ ، مناطق افغانستان، به سرعت به تصرف طالبان درآمدند. طاهر زهیر نیز از همان زمان ناپدید شد. به گفته منابع نزدیک به زهیر  او به درخواست دیگر مقامات وقت بامیان از رفتن به کابل و خارج شدن از افغانستان صرف نظر کرد و با تعدادی از همراهانش در یکی از قریه های بامیان پنهان شد. زهیر تصمیم داشت، علیه ط-البان مقاومت مسلحانه در مناطق هزاره‌نشین آغاز کند، ولی با گذشت شرایط برای محقق شدن این تصمیم تضعیف شد. با اینکه جبهه مقاومت ملی افغانستان در پنجشیر به رهبری احمد مسعود شکل گرفته بود و علیه طالبان مبارزات خود را شروع کرده بودند، ولی هزاره‌‎ها حاضر نشدند به این جبهه بپیوندند.

در اوایل سال ۲۰۲۲ و زمانی که مولوی مهدی، فرمانده هزاره‌تبار ط-البان در بلخاب حاکم بود و با حکومت ط-البان مخالفت های خود را آغاز کرد، طاهر زهیر وارد بلخاب شد و تحت حمایت مولوی مهدی در آنجا زندگی می‌کرد. او در واقع مشاور مولوی مهدی بود و تلاش کرد با تجهیزات نظامی و حمایت مردمی که مهدی در میان مردم بلخاب به دست آورده بود، در آنجا جبهه ای علیه ط-البان تشکیل دهد.

در اواخر ژوئیه ۲۰۲۲ و پس از ناپدید شدن مولوی مهدی و همراهانش، منبعی نزدیک به مولوی تصویری از او را منتشر کرد که نشان می‌داد طاهر زهیر نیز همراه اوست. این تصویر در یک منطقه کوهستانی گرفته شده بود و موقعیت دقیق آنان مشخص نبود.

قیس خان وکیلی یکی از اعضای سابق پارلمان افغانستان  بود که در فوریه سال ۲۰۲۳ در کابل توسط ط-البان بازداشت شد و اخیرا، به منظور مذاکره برای تسلیم شدن طاهر زهیر، آزاد شد.

قیس خان وکیلی یکی از همراهان طاهر زهیر بود، اما با شکست مبارزات مهدی، او و زهیر بی برنامه شدند. به گفته منابع نزدیک به زهیر، او در ماه های اخیر هیچ‌ حمایت و همکاری برای شکلدهی مبارزه مسلحانه علیه ط-البان دریافت نکرد و به خاطر سرخوردگی به نیروهای ط-البان تسلیم شد.

زهیر چندین بار سعی کرد که از راه‌های غیر قانونی وارد ایران شود، اما پس از شایعه کشته شدن مولوی مهدی در ماه اوت ۲۰۲۲ از این کار منصرف شد. ط-البان نیز چندین مرتبه در بامیان و سمنگان عملیات جستجو و بازداشت طاهر زهیر را اجرا کرد و تعدادی از نزدیکان و خانواده او را بازداشت کردند.

در روزهای اخیر، کریم خلیلی که اکنون در ترکیه به سر می برد برای تسلیم شدن طاهر زهیر به ط-البان میانجی گری کرد. ط-البان اعلام کرده که به طاهر زهیر آسیب نمی‌رسانند. اداره استخبارات ط-البان به طاهر زهیر 2 پیشنهاد را داده است که یا در افغانستان بماند و در یکی از اداره‎‌های ط-البان کار کند و یا به صورت امن از افغانستان خارج شود.

انتهای پیام