حامد کرزی، رئیس‌‌جهوری پیشین افغانستان برای نخستین بار واقعیت پشت پرده ورود ط-البان به کابل و عدم مقابله نیروهای نظامی با آنها را افشا کرد. به گفته او «ط-البان پایتخت افغانستان را نگرفتند بلکه آنها دعوت شده بودند.»
در تاریخ ۱۵ اوت 2021 ط-البان به طور عجیب و ناگهانی و بدون جنگ و درگیری کابل را فتح کردند و این مسئله همواره برای همه یک سوال بی‌پاسخ بود که نیروهای نظامی آموزش دیده طی ۲۰ سال حضور نیروهای آمریکایی در افغانستان در روز سقوط کابل کجا بودند و چرا دفاعی از طرف آنها صورت نگرفت؟ سخنان حامد کرزی می‌تواند به رسیدن به پاسخ این معما کمک کند.
حامد کرزی به مدت ۱۳ سال بعد از سرنگونی ط-البان رئیس‌جمهور افغانستان بود. او بعد از سقوط کابل در پایتخت ماند و ویدیویی از خود و خانواده‌اش منتشر کرد و اعلام کرد در کابل خواهد ماند و مانند اشرف غنی، رئیس‌جمهور وقت افغانستان، وطن را ترک نخواهد کرد.
حامد کرزی در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس گفت: «من و دیگران با مقام‌های مختلف گفت‌وگو کردیم و به ما اطمینان داده شد. ماجرا از این قرار بود که آمریکایی‌ها و نیروهای دولتی مطمئن بودند که کابل سقوط نمی‌کند.»
مقام‌های آمریکایی تا کنون در این زمینه هیچ واکنشی نشان نداده‌اند.
همه کابل را ترک کرده بودند.
خبرنگار آسوشیتدپرس از آقای کرزی پرسید بنابراین زمانی که ط-البان به کابل رسیدند، نیروی نظامی آنجا نبود؟
آقای کرزی در جواب گفت: «هیچ مقامی در پایتخت حضور نداشت، نه فرمانده پلیس و نه فرمانده ارتش و نه هیچ واحد دیگری، همه رفته بودند.»
ما افغان‌ها باید خودمان با خودمان به سازش برسیم.
کرزی گفت: «ما مسئول رسیدگی به وضعیت مردم افغانستان هستیم. سال‌ها است که می‌گویم به عنوان افغان‌ها باید در سرزمین خود دور هم جمع شویم و بین خودمان به سازش برسیم و مبتنی بر این سازش با دیگر کشورهای جهان رابطه برقرار کنیم.»
او اظهار داشت: «دولت ط-البان و ما به عنوان مردم افغانستان باید تمام آنچه را که در داخل کشور لازم است انجام دهیم تا با اتکا بر اراده مردم افغانستان و با گرد هم آوردن همه افغان‌ها، به دولتی برسیم که آحاد مردم افغانستان را نمایندگی کند. زنان به سر کار برگردند و دختران به مکتب بروند، پس هر کاری که برای افغانستان لازم و خوب است باید انجام دهیم و وقتی چنین کنیم جامعۀ جهانی هم دیگر دلیلی برای به رسمیت نشناختن ما نخواهد داشت. آنها بدون تردید می‌آیند و وضعیت را می‌بینند و خودشان تشخیص خواهند داد.»
ط-البان هم شهروندان افغان هستند.
حامد کرزی در پاسخ به سوالی مورد توصیفش از نیروهای ط-البان گفت: «من ط-البان را هم افغان توصیف می‌کنم، اما افغان‌هایی که همچون همۀ افغان‌های دیگر در ۴۰ سال گذشته، دوران بسیار سختی را در زندگی خود پشت سر گذاشته‌اند، همۀ ما دوران سختی از تاریخ افغانستان را پشت گذاشته‌ایم. از هر طرف نیز اشتباهاتی رخ داده است. جامعه بین‌المللی و کسانی که با ما تعامل داشته‌اند هم اشتباه‌های فاحشی مرتکب شده‌اند.»
15 اوت ۲۰۲۱ خبر سقوط کابل تیتر اول تمامی خبرگزاری‌های جهان شد. چه کسی تصور می‌کرد که کابل به این زودی‌‌ها سقوط کند. خبر ترک وطن اشرف غنی نیز موجی از خشم و ناامیدی را در میان مردم افغانستان به وجود آورد.
بسیاری از فعالان افغانستان در حوزه‌های هنر، ورزش، روزنامه‌نگاری، نظامی و فعالان مدنی از کشور خارج شده‌اند و بعضی دیگر نیز همچنان در‌صدد مهاجرت از افغانستان هستند. و سازمان‌های بین‌المللی چندین بار درمورد وقوع یک فاجعۀ انسانی در افغانستان هشدار داده‌اند.
